Immuuncheckpoint Inhibitoren (ICI's)

Het menselijke immuunsysteem is een complex en streng gereguleerd systeem. Dit systeem bevat verschillende immuuncheckpoints. Deze checkpoints voorkomen dat een immuunrespons te sterk is en gezonde cellen in het lichaam kan beschadigen. Immuuncheckpoints worden geactiveerd wanneer checkpointeiwitten op het oppervlak van T-lymfocyten (een type witte bloedcellen) partnereiwitten op andere cellen, zoals kankercellen, herkennen en zich daaraan binden. Wanneer de checkpoint- en partnereiwitten aan elkaar binden, wordt er een "uit"-signaal naar de T-cellen gestuurd, waardoor de partnercel wordt beschermd tegen immuunvernietiging. Kankercellen maken gebruik van dit mechanisme door veel partners voor checkpoint-eiwitten op hun celoppervlak tot expressie te brengen, waardoor ze kunnen ontsnappen aan eliminatie door het immuunsysteem.

Immuuncheckpointremmers (ICI's), een vorm van immuuntherapie, blokkeren de binding van checkpointeiwitten aan partnereiwitten, waardoor een "uit"-signaal wordt voorkomen en de T-cellen kankercellen kunnen doden. Op die manier kunnen ICI's de immuunrespons op kankercellen opnieuw activeren.

De belangrijkste checkpointeiwitten vanuit therapeutisch oogpunt zijn programmed-death 1 (PD-1) en zijn partnereiwit PD-L1. Momenteel worden twee remmers van dit checkpoint gebruikt voor de behandeling van klassiek Hodgkinlymfoom: nivolumab en pembrolizumab.

Hoewel ICI's als minder toxisch worden beschouwd dan chemotherapie, hebben ook ICI's specifieke bijwerkingen. Tot de meest voorkomende bijwerkingen van deze middelen behoren huiduitslag, vermoeidheid en diarree. Daarnaast kunnen ICI's in verband worden gebracht met zeldzame, maar mogelijk onomkeerbare en zelfs levensbedreigende immuungerelateerde bijwerkingen. Deze omvatten diabetes veroorzaakt door een ontsteking van de alvleesklier, hepatitis (ontsteking van de lever), hypofysitis (ontsteking van de hypofyse), myocarditis (ontsteking van de hartspier), een verminderde nierfunctie, een over- of onderactieve schildklier en problemen met het zenuwstelsel (bijv. spierzwakte, gevoelloosheid).